حدیث امام هادی در مورد عید غدیر
بنا به گفته امام هادی علیه‌السلام شیعیان دارای چهار عید مهم هستند «إنَّمَا الأعیادُ أربَعَةٌ لِلشّیعَةِ: الفِطرُ و الأضحى و الغَدیرُ و الجُمُعَةُ»؛ عید فطر، عید قربان، عید غدیر و عید جمعه که با نگاهی گذرا در این اعیاد متوجه اشتراکی ویژه از منظر مباحث اسلامی در میان اعیاد یادشده می شویم.
قطعا عید غدیر به‌عنوان شناسنامه تشیع نیازمند توجه هرچه بیشتر به آن می‌باشد.
در بیان اهمیت عید غدیر همین بس که از آن در قرآن کریم در آیه سوم سوره مائده به این صورت یادشده است «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا [مائده/۳] که معنای این آیه بدین‌صورت می‌باشد امروز کافران از زوال دین شما می‌شدند بنابراین از آن‌ها نترسید امروز دین شمارا کامل کردم و نعمت خود را بر شما تکمیل کردم و اسلام را به‌عنوان آیین جاودان شما پذیرفتم لذا از کافران نترسید و از مخالفت با من بترسید ازاین‌روست که رسول خدا در اهمیت عید غدیر فرمودند ی«یَوْمُ غَدیرِ خُمٍّ أفْضَلُ أعْیادِ أمَّتی»؛ غدیر خم بافضیلت ترین عید امت من است و آن روزی است که خداوند بزرگ بر من پیامبر دستور داد علی بن ابیطالب را به‌عنوان فرمانده و پیشوا معرفی کنم تا بعد از من مردم را هدایت کند، روز عید غدیر خم روزی است که خداوند دین را تکمیل و نعمت را بر بندگان خود تمام کرد.
رسول خداوند بر برای عمل به آیه شریفه «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ» به حاجیان دستور تجمع در منطقه غدیر خم را داد و پس از تجمع تمامی حجاج اقدام به سخنرانی کرد و طی این خطبه‌ها، علی بن ابیطالب را به‌عنوان جانشین خویش و سرپرست و امیر مؤمنان معرفی کرد و در انتهای این خطابه و سخنرانی و همراه با بلند کردن دست امیرالمؤمنین جمله بسیار معروف «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ» را اعلام کرد.
زیارت غدیریه
در میان اعمال ذکرشده برای روز عید غدیر نماز عید غدیر و زیارت غدیریه به‌طور اخص سفارش شده است. زیارت غدیریه همان زیارت‌نامه‌ای است که امام هادی علیه‌السلام در مسیر حرکت خود به سمت سامرا در روز عید غدیر در نجف اشرف با آن به زیارت جد بزرگوار خود امام علی علیه‌السلام رفتند. زیارت غدیریه از برجسته‌ترین و بالاترین زیارت‌های در رابطه با امیرالمؤمنین و روز غدیر است، این زیارت‌نامه از فضایل علی علیه‌السلام و از مشکلات سیاسی اجتماعی روزگار امام هادی علیه‌السلام تشکیل‌شده است.
از نکات جالب در رابطه با زیارت غدیریه می‌توان به نقل مستقیم ۴۳ آیه از قرآن و برخی آیات دیگر اشاره کرد و در ضمن در این زیارت‌نامه به‌دقت جایگاه امامت حضرت علی علیه‌السلام تبیین شده است.
می‌توان زیارت غدیریه را به سه بخش مختلف تقسیم کرد. امام هادی علیه‌السلام در قسمت ابتدایی این زیارت اقدام به ترسیم جایگاه ولایت و سپس اثبات امامت امیرالمؤمنین و در پایان نیز به نقش منافقان و خیانت‌های آنان اشاره می‌کند.
آیات قرآن کریم در زیارت غدیریه
در حدود ۴۳ آیه از آیات شریفه قرآن کریم در این زیارت‌نامه ذکر شده است که بر محور بیان فضائل امام علی علیه‌السلام قرارگرفته ازجمله آن‌ها می‌توان به آیه لیله المبیت، آیه ابلاغ، آیه ولایت و دیگر آیات اشاره کرد.
فضایل امام علی علیه‌السلام در زیارت غدیریه
در این زیارت‌نامه شریف در حدود دویست و شش فضیلت از فضایل امام علی علیه‌السلام ذکرشده است فضایلی همچون سیّد الوصیّین، وارث علم النّبیّین، ولیّ ربّ العالمین، امین الله فی ارضه، سفیر الله فی خلقه، الحجّه البالغه علی عباده، دین الله القویم، صراط مستقیم، نبأ عظیم، اوّل من آمن باللّه، سیّد المسلمین، یعسوب المؤمنین، امام المتقین، قائد الغرّ المحجّلین، امام المّتقین، اوّل من صدّق بما انزل الله علی نبیّه، عبدالله، المخصوص بمدحه الله، المخلص لطاعه الله، اوّل العابدین، ازهد الزّاهدین، الکاظم للغیظ، العافی عن النّاس، الصّابر فی البأسآء و الضّرّآء و حین البأس، العادل فی الرّعیّه، العالم بحدود الله من جمیع البرّیّه، المخصوص بحکم التّنزیل و حکم التّاویل و نصّ الرّسول (صلی الله علیه و آله)، حآئز درجه الصّبر، فآئز بعظیم الاجر، الحجّه البالغه، النّعمه السّابغه، البرهان المنیر، احسن الخلق عباده، اخلص النّاس زهاده.
بخش‌هایی از تاریخ در زیارت غدیریه امام هادی علیه‌السلام
در بخش سوم این زیارت‌نامه شریف می‌توان بخش‌هایی از تاریخ ولایت را مطالعه کرد ازجمله حدیث غدیر، غصب فدک جنگ بدر، احزاب، شرح نزول آیه «لاسیف الّا ذوالفقار و لا فتی الّا علی» جنگ حنین، صفین نهروان، شهادت جناب عمار شهادت امیرالمؤمنین، بیزاری از دشمنان ولایت و قاتلان حضرت سیدالشهدا و در آخر زیارت بیزاری از منکران ولایت
اهمیت زیارت غدیریه از منظر بزرگان
حاج شیخ عباس قمی: در مفاتیح‌الجنان خود در رابطه با این زیارت نوشته است در خواندن این زیارت در هر وقت و هرجایی که شخص باشد تأکید فراوانی شده است کتاب هدیه الزائرین به سند این زیارت اشاره‌کرده و خواندن زیارت‌نامه را هرروز از راه نزدیک و دور دارای فایده‌ای بسیاری دانسته.
آیت‌الله‌العظمی نوری همدانی:مرجع عالی‌قدر آیت‌الله‌العظمی نوری همدانی در رابطه با زیارت غدیریه خاطرنشان کردند نوشتن شرح و توضیح برای زیارت‌نامه غدیریه خدمت بزرگی است مخصوصاً در دنیای کنونی که متأسفانه با سرمایه‌گذاری‌های دنیای کفر و پول‌های عربستان سعودی و قطر سلفی‌ها و تکفیری‌ها پروان یافته‌اند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ نجم الدین طبسی:استاد بزرگ حوزه حجت‌الاسلام‌والمسلمین طبسی نیز در رابطه با این زیارت شریف گفتند بند بند و کلمه به کلمه زیارت غدیریه امام هادی علیه‌السلام را مطالعه کنید ثواب آن جای خود که فضایل بسیار دارد بلکه در آن از فضائل مولا علی علیه‌السلام بسیار آمده، کلمه به کلمه‌اش را مطالعه کنید.