به روز رسانی: 12 آبان 1398 ساعت 23:43:31
تاریخ ثبت: 02 مرداد 1398 ساعت 16:58:12
با گسترش و نفوذ اینترنت، شبکههای اجتماعی به وجود آمدند و باعث شدند که ارتباط بین انسانها در دنیا، وارد فصل جدیدی شود و این فصل جدید ارتباطات، معایب و مزایایی دارد که باید سعی کنیم معایب آن را برطرف کرده و از مزایای آن استفاده کنیم. یکی از مزایا و فرصتهایی که شبکههای اجتماعی در اختیار کسبوکارها قرار داده، بازاریابی و فروش در بستر شبکههای اجتماعی است.
وقتی کاربران شبکههای اجتماعی به مرور زمان افزایش پیدا کردند، کسبوکارها به شکل جدیتری به آن نگاه کردند؛ تا جایی که امروزه به یکی از مهمترین ارکان بازاریابی تبدیل شدهاست و حتی شرکتها، افرادی را با جایگاه بازاریاب
شبکههای اجتماعی استخدام میکنند و کمکم بازاریابی شبکههای اجتماعی به یک تخصص مهم تبدیل میشود. حال سوال این است که "برای شما به عنوان یک بازاریاب و یا صاحب یک کسبوکار، کدام شبکههای اجتماعی برای بازاریابی بهتر و مناسبتر است؟"
در ابتدا باید بگوییم که هیچ جواب مطلق و قطعی به این سوال وجود ندارد و جواب این سوال به عواملی مانند:
نوع کسبوکار،
بازار هدف،
حجم تراکنش سالانه کسبوکار و
نوع محصولات ما بستگی دارد و نمیتوان یک نسخه کلی را برای همه کسب و کارها پیچید، در ادامه ابتدا به مفهوم بازار هدف میپردازیم سپس میگوییم که هر کدام از شبکههای اجتماعی معروف، مناسب چه نوعی از کسبوکارها در ایران هستند.
بازار هدف
یکی از مهمترین ارکان بازاریابی این است که بدانیم مشتریهای محصولات و خدمات شما چه دستهای از افراد هستند و دارای چه خصوصیاتی هستند و بازار هدف به همان قسمت از بازار گفته میشود که، افراد مورد نظر شما و مشتریهای بالقوه شما، در آن دسته قرار دارند و هدفتان برای بازاریابی و فروش محصولتان هستند. در بازار هدف معمولا فاکتورهای مختلفی از قبیل: سن، جنسیت، سطح درآمد، حقیق یا حقوقی بودن، مکان زندگی، میزان تحصیلات و ... وجود دارد و معمولا مشتریها به این شکل دستهبندی میشوند. شما باید به وسیله تحقیقات و اطلاعاتی که ممکن است از منابع مختلفی به دست آورده باشید؛ بازار هدف خود را پیدا کنید تا بتوانید هوشمندانه بازاریابی و تبلیغ کنید و به این وسیله هزینه بازاریابی را کاهش دهید و بازدهی آن را بالا ببرید. حال با توجه به بازار هدف و نوع کسبوکارتان باید شبکههای اجتماعی مناسب را برای بازاریابی بیابید و ادامه به ویژگیهای هر شبکه اجتماعی برای بازاریابی اشاره میکنیم تا بتوانید شبکه اجتماعی مناسب را پیدا کنید.
شبکههای اجتماعی
مردم در نقاط مختلف دنیا از شبکههای اجتماعی مختلفی استفاده میکنند و حتی کشورهایی مانند چین وجود دارند که مردم آن بیشتر از شبکههای اجتماعی بومی خود استفاده میکنند. شبکههای اجتماعی انواع و خصوصیات مختلفی دارند و در ایران نیز از شبکههای اجتماعی مختلفی استفاده میکنند که اکثر آنها در جهان نیز معروف هستند و کاربران زیادی در سرتاسر جهان دارند. مهمترین شبکههای اجتماعی که در ایران استفاده میکنند به عبارت زیر است:
1- فیسبوک (Facebook)
عدهای میگویند که بزرگترین کشور دنیا دیگر چین نیست! زیرا فیسبوک هماکنون با بیش از 2 میلیارد کاربر فعال خیلی بیشتر از چین جمعیت دارد و اکنون بزرگترین کشور دنیا فیسبوک است و این نشاندهنده حجم افراد و اهمیت شبکههای اجتماعی است و این حجم از افرادی که در فیسبوک هستند؛ نشاندهنده آن است که فیسبوک چه فضای خوبی برای بازاریابی دارد، اما برای ما ایرانیها، فیسبوک آنقدر هم که میگویند فضای مناسبی برای بازاریابی نیست؛ زیرا سالها است که این شبکهاجتماعی در کشور ما فیلتر است و بنابراین مردم کشورمان به اندازه مردم جهان از فیسبوک استقبال نکردند و شبکههای اجتماعی خیلی بهتر از فیسبوک در ایران برای بازاراریابی وجود دارد.
البته نباید فیسبوک را به طور کامل فراموش کرد، زیرا لینکهایی که در فیسبوک قرار میدهید برای موتورهای جستوجو بسیار مهم هستند و باعث بالا رفتن رتبه سایت شما میشوند و همچنین یک سری از کاربران ایرانی که عموما بالای 30 سال سن دارند، هنوز در فیسبوک فعالیتهایی دارند و برای افرادی که بازار هدفشان افرادی با درامد نسبتا خوب و سن بالا هستند، میتواند مفید باشد و علاوه بر این، برای کسبوکارهایی که بازارشان در خارج از کشور است بسیار مناسب است، زیرا به جز چند کشور، در سایر کشورها فیسبوک فیلتر نیست و تعداد زیادی کاربر فعال دارد.
2- اینستاگرام (Instagram)
یکی از محبوبترین شبکههای اجتماعی در دنیا و ایران اینستاگرام است. این شرکت توانست با به وجود آوردن فضای کاربری قوی و مبتنی بودن بر عکس و فیلم که بسیار نسبت به نوشته جذابتر و محبوبتر است؛ رشد عجیبی در مدت کوتاهی بکند. اینستاگرام با اضافه کردن قابلیت تجاریسازی اکانت کمک بزرگی به صاحبان کسبوکار و بازاریابهای دیجیتال کرد که بتوانند آمار بازدید از صفحه خود و هشتگها را ببینند و بتوانند به شکل هوشمندانهتری بازاریابی را انجام دهند. حدود 50 درصد کاربران اینستاگرام بین 25 تا 35 سال سن دارند و طبق تحقیقات گستردهای که انجام گرفته است؛ بیشترین حجم خرید در طول عمر یک انسان در همین بازه سنی صورت میگیرد و این موضوع، بازاریابی در اینستاگرام را بیش از پیش مهم کرده است؛ همچنین بیش از 25 درصد کاربران اینستاگرام در بازه سنی 13 تا 24 سال قرار دارند و برای افرادی که بازار هدفشان نوجوانان و جوانان هستند، استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام به یک ضرورت تبدیل شدهاست.
به دلیل آن که اینستاگرام مبتنی بر تصاویر و فیلم است، پس در آن بُعد بصری مهمتر از سایر قسمتها است و برای کسبوکارهایی که محصولات و خدمات آنها، نیاز به دیده شدن دارد و یا باید عملکرد آنها را در فیلم دید، مناسب است و همچنین در برندسازی میتواند بسیار کمک کند و علاوه بر آن به علت گستردگی استفاده اینستاگرام در ایران، برای کسب وکارهایی که قصد دارند بدون واسطه به مشتری خود متصل شوند، مناسب است.
البته باید به این نکته اشاره کنیم که تنوع حوزهکاری پیجها و صفحهها در اینستاگرام خیلی متفاوت است و باید طبق بازار هدف به صفحهها و پیجهای مناسب برای تبلیغات مراجعه کرد.
3- تلگرام (Telegram)
شاید بتوان گفت که کمنقصترین شبکهاجتماعی در حال حاضر دنیا، تلگرام است و همچنین میتوان گفت که حتی بعد از فیلتر تلگرام در ایران، تلگرام، بین شبکههای اجتماعی، بیشترین کاربر فعال را دارد. تلگرام با اضافه کردن قابلیت ساخت کانال، انقلابی در کاربردهای تلگرام به وجود آورد و به هر فردی قابلیت در اختیار داشتن رسانه و تریبون به صورت رایگان داد و این امتیاز رایگان خیلی برای بازاریابهای کسبوکارهای مختلف جذاب بود و طولی نکشید که تقریبا تمام کسبوکارها، تصمیم گرفتند برای کسبوکارشان یک کانال تلگرامی راهاندازی کنند و کاربران خود را ترغیب کنند که در کانالشان عضو شوند.
البته تلگرام برای بسیاری از کسبوکارها خیلی بیشتر از یک شبکهاجتماعی است و یک کانال قوی ارتباط با مشتری و یا بستری برای ارتباط داخل سازمانی بین کارکنانشان است و حتی بعضی از کسبوکارهای محلی، تنها راه ارتباطشان با مشتری، تلگرام است.
قابلیتهای تلگرام بسیار زیاد است؛ از قابلیت ساخت انواع ربات برای پاسخگویی به مشتری تا ساخت انواع کانال و استیکر و گیف سفارشی، از قابلیت ساخت سوپرگروه برای مشورت و تبادلنظر با مشتریان تا قابلیت ارسال انواع فایل و تصویر را میتوان برشمرد و حتی میتوان انواع نظرسنجی را برای تحقیقات در مورد بازار و یا نظر مشتریان استفاده کرد. تلگرام تقریبا برای هر بازار هدفی مناسب است و میتوانیم با توجه به دستهبندی بازار هدفمان، کانالهای مناسبی را برای قرار دادن تبلیغات، انتخاب کنیم.
4- لینکدین (Linkedin)
این شبکه اجتماعی نسبت به سایر موارد، محیط بسیار رسمیتری دارد، کمتر مناسب مسائل تفریحی است و برای تعاملها و ارتباطات اجتماعی کاری بسیار مناسب است و حتی میتوان گفت که کسبوکارها
باید اکانتی در این شبکهاجتماعی داشته باشند. در لینکدین هر شخص و یا شرکت، تخصص و حوزه فعالیت خویش را مشخص میکند و افراد و سازمانها بر اساس تخصص خود با یکدیگر ارتباط برقرار میکند و محیطی مناسب برای استخدام کردن و پیدا کردن نیروی کار متخصص مورد نیاز است و برای بازاریابی در این زمینه، توصیه میشود؛ همچنین برای کسبوکارهایی که مشتری و بازار هدفشان کسبوکارهای دیگر است و اصطلاحا B2B هستند، برای بازاریابی، بسیار مناسب است.
5- توییتر (Twitter)
توییتر هم یک شبکهاجتماعی است که اکنون در ایران فیلتر است؛ اما با وجود فیلتر شدن، کاربران ایرانی آن، در حال رشد است و به مرور به یک شبکه اجتماعی مهم در کشورمان تبدیل میشود. توییتر محیطی رسمیتر از تلگرام و اینستاگرام (نه به اندازه لینکدین) دارد و سیاستمداران دنیا در آن ابراز نظر میکنند. با این که توییتر قابلیت قرار دادن تصویر و فیلم را دارد، ولی بیشتر برای نوشتن متنهای کوتاه و تاثیرگذار در بازاریابی استفاده میشود و در قسمتهای ارائه شعار برند، آشنایی با برند و آگاهی از برند استفاده میشود و هشتگ در آن بیشتر از سایر شبکههای اجتماعی کاربرد دارد.
در توییتر میتوان نظرسنجیهای مختلفی کرد و تحقیقات بازار انجام داد و در مورد بازار اطلاعاتی را برای تصمیمگیریهای آینده به دست آورد و همچنین مانند فیسبوک و اینستاگرام میتوان با پرداخت مبلغی پول، توییتمان را به نفرات بیشتری نمایش دهیم. افرادی که در ایران از توییتر استفاده میکنند بیشتر در رده سنی 20 تا 35 سال هستند و میانگین درآمد بالاتری نسبت به میانگین دارند و بازار هدف بسیاری از کسبوکارها هستند؛ علاوه بر این موارد، در توییتر میتوان به راحتی به اطلاعات آماری زیادی در مورد قسمتهای مختلف توییتر دست یافت. و امروزه اکثر شرکتها به ویژه شرکتهای کسبکار اینترنتی، اکانت رسمی شرکت خود را در توییتر دارند و از آن به عنوان کانالی برای اراتباط با مشتریانشان، استفاده میکنند.
6- یوتیوب (Youtube)
یوتویوب یک شبکه اجتماعی مبتنی بر فیلم است و دارای چندین میلیارد کاربر در سرتاسر جهان است و مدتزمانی که کاربران در آن وقت میگذارند بسیار بیشتر از سایر شبکههای اجتماعی است و در آن، در مورد همه موضوعات و حوزهها فیلم قرار وجود دارد و بسیار در سرچ گوگل اهمیت بالالیی دارد و کسبوکارها میتوانند فیلمهای جذاب و هیجانانگیز خود را در آن برای بازاریابی قرار دهند و برای تمام شرکتهایی که کالا و یا خدمات آنها به شکلی است که به صوت ویدئویی قابل تبلیغ باشد، مناسب است.
یوتیوب برای اجرای کمپینهای بازاریابی که عمدتا دارای ویدیو هستند، مناسب است و هچنین بستری رایگان برای بارگذاری ویدیوهای عمومی شما است و علاوه بر صرفهجویی در مصرف سرور و هاست، جایی برای دیده شدن بیشتر کسبوکارها میتواند باشد. متاسفانه یوتیوب در ایران فیلتر است و به اندازه سایر نقاط دنیا، معروف نیست و کاربر ندارد، ولی باز هم کاربران ایرانی آن، در حال افزایش است و میتوان به آن به عنوان یکی از گزینههای موجود نگاه کرد.
7- آپارات (Aparat)
با توجه به فیلتر شدن یوتیوب، آپارات که شبکهاجتماعی ویدئویی به شکل یوتیوب است؛ در ایران توانسته محبوبیت زیادی به دست آورد و خیلی از کسبوکارهای اینترنتی ویدئوهایشان را در سایت آپارات آپلود میکنند و محیطی مناسب و کاربرپسند دارد و دارای چنددهمیلیون کاربر است و همچنین مانند یوتیوب سرویس ویژهای به نام صباویژن دارد که شما میتوانید تبلیغ سفارش دهید و تبلیغات شما را پیش از نمایش ویدئوهای آپارات نمایش میدهند و به ازای هربار نمایش تبلیغ، مبلغی مشخص را از شما دریافت میکنند.
همچنین علاوه بر امکان درخواست تبلیغات از آپارات، میتوانید با به اشتراک گذاشتن ویدئوهای جذاب با کلمه کلیدیهای مناسب، مخاطب و حتی مشتریهای زیادی پیدا کنید و این بسته به نوع کسبوکار شما دارد که تا چه میزان محصولات و خدمات شما را میتوان به وسیله ویدئو برای مشتری ارائه کرد و تا چه میزان جذابیت بصری قابل نشان دادن دارد؛ برای مثال اگه شما صاحب یک شهربازی هستید، شاید بتوان گفت که مناسبترین شبکهاجتماعی برای بازاریابی برای شما، شبکهاجتماعی های مبتنی بر فیلم و عکس مانند آپارات است که میتوان با قرار دادن فیلم، لذت و هیجان شهربازی خودتان را به کاربران ارائه دهید؛ ولی ممکن است که برای بازاریابی محصولاتی مانند قطعات صنعتی به اندازه شهربازی، آپارات کاربرد نداشته باشد.
ما در این مقاله مهمترین شبکههای اجتماعی را با توضیح کوتاهی در مورد کاربرد هرکدام و قابلیتهای آنها بیان کردیم و شما باید با توجه به نوع کسبوکار خود، شبکههای اجتماعی مناسب را برای بازاریابی انتخاب کنید تا میزان فروش کسبوکار خود را افزایش دهید.
البته شبکههای اجتماعی در بازاریابی کاربردهای فراوان دارد و اگر عمیقتر به موضوع نگاه کنید، میتوانید از شبکههای اجتماعی برای آگاهی از برندتان، کانال ارتباط با مشتری، ترویج سبک زندگی مناسب برندتان، ایجاد اعتماد برای مشتری و ... استفاده کنید. در سالهای اخیر، استفاده از سلبریتیها و اینفلوئنسرها (افرادی که با پستهای جذاب و خاص خود در فضای مجازی، محبوبیت و دنبالکننده زیادی دارند.) برای تبلیغات و بازاریابی در شبکههای اجتماعی افزایش چشمگیری داشته است که این موضوع نقاط مثبت و منفی زیادی دارد و از جمله نقات مثبت آن میتوان به تعداد زیاد هواداران فرد معروف و اثرگذاری اشاره کرد و از جمله نکات منفی آن این است که اشتباهها و خطاها و حرفهای نادرست آن فرد معروف که زیر ذرهبین مردم قرار گرفته است؛ ممکن است به پای برند شما نوشته شود و باید به این نکته در انتخاب فرد مناسب، توجه کافی را داشت و باید در کل بدانیم که رفتارها و فعالیت ما در فضای شفاف شبکههای اجتماعی توسط مردم و رقبای ما رصد میشود و هر خطای کوچک ما ممکن است برایمان بسیار گران تمام شود.