چگونه آنلاین تدریس کنیم؟

چگونه آنلاین تدریس کنیم؟ یا چطور در فضای مجازی کلاس آموزشی برگزار کنیم؟ از جمله سوالاتی است که امروزه زیاد می شنویم. طبعاً با گسترش و همه گیر شدن مهمان ناخوانده مان کرونا برگزاری هر مجموعه ای به شکل حضوری اشتباه است. عملی شدن آن می تواند مشکلات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. یکی از راه هایی که باعث از بین رفتن این ویروس می باشد تدریس آنلاین است.

اگر به کار معلمی یا تدریس در هر حوزه ای مشغول هستید. اما نمی دانید در حال حاضر چطور آنلاین تدریس کنید پس با ما همراه باشید. در این مقاله سعی کرده ایم تا با بررسی به این موضوع و راه عملی شدن آن به این سوال پاسخ بدهیم.

تدریس آنلاین چیست؟

به طور کلی هر آموزشی که در فضای مجازی و حوزه آی تی صورت گیرد تدریس آنلاین نام دارد. تدریس آنلاین نسبت به تدریس حضوری راحت تر و دردسر کمتری به همراه دارد. اما مشکلاتی هم میتواند در بر داشته باشد که باید از حل آن غافل نشد. وگرنه تمام کار پوچ و بیهوده تلقی میشود. بسترهای مناسب این کار برنامه ها یا وب سایت هایی که امکانات مرتبطی دارند یا برای همین امر تشکیل شده اند می باشد. شما براحتی می توانید از ویژگی های آنها بهره مند شوید.

تفاوت آموزش حضوری و مجازی

در هر دو روش شما می توانید با دانش آموز، کارآموز یا دانشجوی تان در ارتباط داشته باشید. این به قدرت تکلم و نحوه ارتباط شما بستگی دارد که تا چه اندازه مقابل ذهن کارآموز قرار بگیرید یا تا چه اندازه پشت ذهن آن. ابزارهای مورد نیاز برای تدریس آنلاین به دسترسی به اینترنت و یک بستر مناسب برای تدریس خلاصه میشود. اما در تدریس حضوری شما به میز و صندلی برای خود و شاگردان، یک فضای مناسب با تعداد افراد نیازمند هستید. که البته دردسرهای خود را به دنبال دارد.



همچنین در تدریس حضوری محدودیت تعداد شاگرد باید رعایت شود و شما باید برای تعدادی افراد مشخص شده تدریس می کنید. اما تدریس آنلاین می تواند بدون محدودیت در تعداد شاگردان برگزار شود. شما فایل ها و مدیاهایی که مرتبط با آموزش هستند را هم می توانید به راحتی با شاگردان خود به اشتراک بگذارید. اینطور کیفیت آموزش تان هم بالاتر خواهد رفت. برخی دانش آموزان به مرور کلاس ها و آموزش ها نیاز دارند تا بتوانند بدرستی مطالب را یاد گیرند.

تدریس آنلاین این شرایط را برای آنها فراهم میکند. آنها می توانند به راحتی کلاس درس را ضبط کنند و با در اختیار داشتن فیلم آن از مطالب مربوطه بهره ببرند. اما با تمام موارد گفته شده یکی از شایع ترین مزیت های تدریس آنلاین که میتواند باعث بهبود در آموزش شود راحت بودن فرد است. شما در هر حالتی و یا در هر جایی میتوانید با کارآموزانتان در ارتباط باشید. اما باید این ارتباط تصویر درستی از شما به مخاطب تان ارسال کند.

صفر تا صد کار

در تدریس آنلاین شما باید بستر کلاس و آموزش را برای شاگردان فراهم کنید. پس دقت داشته باشید. هر چقدر کیفیت کلاس شما بالاتر باشد تعداد شاگردان و در نتیجه نام و اعتبار شما به درجه بالاتری انتقال پیدا میکند. حال به جزئیات و کلیات این کار می پردازیم.

ابزار مناسب

حتماً بعد از اینکه تصمیم گرفتید یک کلاس آنلاین داشته باشید این سوال در ذهنتان شکل میگیرد که دقیقا چه ابزارهایی لازم است. همانطور که در بالا اشاره شد برای تدریس مجازی تنها به یک اینترنت پر سرعت و یک بستر مناسب برای تدریس می توان بسنده کرد. البته برای ارتباط صوتی (یعنی تنها صدای خود را به اشتراک بگذارید) سرعت 512 کیلوبیت بر ثانیه و برای ارتباط تصویری سرعت 1 تا 5 مگابیت بر ثانیه کافی است.



اما ابزارهای دیگری هم هستند که برخی برای راحتی کار یا هر منظور دیگری می توانند از آنها استفاده کنند. میکروفن، هدست، وب کم، وایت برد لمسی از جمله وسایلی هستند که می توان به آنها اشاره کرد. همچنین بسیاری از لپتاپ ها خود مجهز به میکروفن و وب کم هستند و نیازی به تهیه آن نیست.

انواع روش ها

روش های تدریس آنلاین بستگی موقعیت و شرایط شما دارد. اگر صاحب یک موسسه یا مجموعه آموزشی هستید. پس باید به یک بستر بزرگتر و به طبع با کیفیت تری برای تیم تان فکر کنید. چرا که در این قسمت بحث یک تیم مطرح می باشد که اعتبار بالاتری را می طلبد. شما می توانید به سایت ها یا وبینار های مرتبط مراجعه کنید. توجه کنید. هرچه قدر امکانات سایت بالاتر باشد هزینه خرید اکانت آن بالاتر است. کاری که باید انجام دهید به این شکل می باشد.

شما از شرکت ‌های ارائه‌ دهنده سرویس وبینار اکانت ماهانه یا سالانه خریداری می کنید. (بازه زمانی اکانت ها در سایت ها متفاوت است) با این کار تدریس در سایت آنها برگزار می شود. حال به شما یک لینک اختصاصی مختص تدریس آنلاین ارسال می شود. شما این لینک را با شاگردان خود به اشتراک می گذارید. در نهایت شما با نام کاربری خودتان وارد می شوید و به راحتی با آنها ارتباط برقرار می کنید. اما این تنها یک راه برای تدریس آنلاین یک مجموعه می باشد.

راه دیگر آن داشتن یک نرم افزار برگزاری وبینار مختص موسسه است. این روش هزینه بالاتری دارد. اما با کمی آینده نگری میتوانید به سود آن بیاندیشید. در حال حاضر کرونا تا مدت نا معلومی مهمان ماست. در نتیجه همچنان مراکز و فعالیت های حضوری به حالت تعطیل یا نیمه تعطیل می باشند. پس کسب و کار بر عهده فضای مجازی است. حال در نظر بگیرید شما اگر در این حوزه به عنوان یک مهمان یا کاربر وابسته به مجموعه دیگری فعالیت کنید.

با توجه به اینکه نرخ خرید اکانت یا هر فعالیت دیگری به تدریج در دراز مدت بالاتر می رود. برای شما به صرفه تر است یا اگر خود مدیر یک مجموعه یا سایت که خدمات ارائه می دهد باشید. می تواند سود بیشتری داشته باشد؟ مسلم است که دومین راه نوید شروع یک فعالیت اقتصادی و مسیر پر سود را می دهد. عل الخصوص که این مسیر هیچ تاریخ مصرفی ندارد و شما تا ابد می توانید روی سود آن حساب کنید.

اما در نظر داشته باشید که این راه اول سرمایه زیادی می خواهد، دوم صبر طولانی. چرا که با روی آوردن کسب و کارها به سمت فضای مجازی قطعاً تغییراتی در نرخ ها اعمال شده است. همچنین این کار یک کار سنگین و مهم است که تنها از یک تیم برنامه نویس حرفه ای بر می آید. کم کم هم شش ماه به طول می انجامد تا شما صاحب یک نرم افزار اختصاصی شوید. اما مزایای این همه کار دقیقاً چیست؟

• یگانه بودن. شما صاحب یک نرم افزار می باشید. پس به هیچ یک از مجموعه ها وابسته نیستید. این سبک و این کار کاملاً مختص شماست.


• سودمند بودن. به تدریج افراد زیادی به شما مراجعه می کنند. شما با تعرفه و گذاشتن امکانات در اختیار آنها می توانید خدمات تان را ارائه بدهید و درآمد زایی کسب کنید.


• امنیت کارتان بالاست. سیستم در اختیار شما می باشد بر خلاف فضاهای عمومی دیگر که ممکن است اختلالات امنیتی به وجود بیاید امنیت شما قابل اعتماد تر است.


• مرتبط با سلیقه خودتان و انتظاراتی که دارید می توانید محیط را کنترل کنید.

اما در حالت دوم اگر شما یک فرد مستقل هستید و می خواهید به همین حالت کار کنید. پس گزینه مهم تر از تدریس آنلاین برای شما جذب شاگرد یا کارآموز اینترنتی می باشد. شما باید بتوانید برای تدریس خود مخاطب جمع کنید تا کارتان مثمر ثمر واقع شود. حال چه کارهایی باید انجام داد؟ قاعدتاً اولین اولین و شاید تنها ترین گزینه تبلیغات است. شما با استفاده از رزومه کاری خود و نام مشخصات خود همینطور مدرک تحصیلی تان می توانید یک آگهی برای کلاس خود درج کنید.

 



اگر صاحب افتخارات یا جوایز در حوزه کاری هم هستید بهتر است در آگهی قید شوند چرا که اعتبار شما را در نظر دیگران بالاتر خواهند برد. سایت های تدریس خصوصی مانند سایت ایران مدرس محل مناسبی برای درج آگهی ها می باشند. شما با درج آگهی کار خود را به هزاران نفر در کشور بلکه هم جهان نشان داده اید. هر کس که جذب آگهی شما شود با یک کلیک می تواند به شما مراجعه کند و جز مخاطبانتان شود.

همینطور اگر در این راه به موفقیت برسید و صاحب نام شوید. بسیاری از موسسات یا مجموعه های مربوطه به شما مراجعه خواهند کرد و  با تعیین نرخ بالاتری درخواست همکاری برای شما ارسال میکنند. چرا که حضور افراد موفق و کاربلد باعث معروفیت مجموعه آنها هم می باشد. شبکه های اجتماعی سایت های پر بازدید وبلاگ های معروف هم می توانند برای شما شاگردان زیادی را جذب کنند. اما بهتر است که در فضاهای مربوط آگهی تان درج شود.

چرا که اگر به این مطلب توجهی نکنید ممکن است بسیاری از تلاش تان از بین برود و آگهی شما پس زده شود. به عنوان مثال برخی سایت ها در راستای ارائه دروس خاصی خدمات دارند. مثلاً سایت تدریس ریاضی کاملاً مختص دروس  ریاضی یا دروسی است که درباره اعداد و ارقام آموزش دارند. تنها با یک جستجوی کوتاه بستر مناسب خودتان را پیدا خواهید کرد.

نرم افزارها و سایت های پیشنهادی

اگر بخواهید نرم افزار برگزاری وبینار مخصوص خود را داشته باشید. که خب براحتی می تواند با مراجعه به فریلنسرها و برنامه نویسان مربوط شروع به کار کنید. اما اگر بخواهید همانند اغلب افراد از سایت ها با نرم افزارهای مربوطه استفاده کنید. باید انتخاب درستی داشته باشید. چرا که این عامل هم می تواند موجب اختلال روانی شما بشود و هم کیفیت کارتان را به حداقل برساند. برخی از این نرم افزارها رایگان هستند. اما دسته دیگری از آنها برای اجرای خدمات مبلغ مشخصی را از شما دریافت میکنند.

قبل از اقدام به خرید اکانت در نظر داشته باشید. تعدادی از این نرم افزارها دارای ساختار پیچیده ای هستند که استفاده از آن نیاز به آگاهی و دانش بالاتری دارد و ممکن است برای شما و کارآموزانتان اختلال ایجاد کند. که این خود یک ضرر کاری محسوب می شود. از محبوب ترین نرم افزار ها می توان Adobe Connect را نام برد. بدون تردید اگر شما به هر سایتی در این حوزه بخواهید مراجعه کنید. این نرم افزار یکی از اولین نرم افزارهایی است که به شما پیشنهاد میکنند.

بسیاری از دانشگاه ها، موسسات، آکادمی ها از Adobe Connect استفاده میکنند. چرا که براحتی می تواند کلاس های متعدد را پوشش بدهد. در ایران شرکت هایی هستند که لایسنس این نرم افزار را می فروشند. از جمله مناسب ترین آنها شرکت پژوهش افزار فردا نیز می باشد. نرم افزار های دیگری هم وجود دارند که با نصب سرور می توان تدریس آنلاین و حتی آزمون آنلاین را در آن برگزار کرد. BigBlueButton ، Elluminate Live، Sakai از جمله نرم افزارهای مشابه هستند.

از جمله سرویس های ارائه دهنده وبینار هم  clickmeeting است که محیط ساده و روانی دارد. در این سایت می توانید به چیزی حدود 25 نفر را به شکلی رایگان در 30 روز آموزش دهید. همینطور وبسایت های Join.me، Webx، Any Meeting از جمله وبسایت های مشابه هستند. اگر کلاس تان ظرفیت کمتری هم دارد و می خواهید که کار راحت تر دنبال شود Team Viewer می تواند نیازتان را برآورده کند.

تکنیک ها

در بالا اشاره کردیم یکی از مزیت های تدریس آنلاین راحت بودن فرد می باشد. این مسئله علاوه بر نقطه قوت می تواند نقطه ضعف هم تلقی شود. تصور دانش آموزانی را داشته باشید که در کلاس های حضوری اصلاً به گفته ها و آموزش های شما توجهی نداشتند. حال این دانش آموزان وقتی در کلاس آنلاین قرار بگیرند حواس پرتی شان به مراتب بیشتر هم می شود و چه بسا به افراد دیگر هم سرایت میکند. پس لازم است نکاتی را در اینگونه کلاس ها رعایت کنید. تا بازخورد مناسبی بدست بیاورید.

درگیری ذهنی: شما توانایی این کار را دارید که با کارآموز ارتباط برقرار کنید. حال این ارتباط هر چه با لحن خشک تر و رسمی تر شروع شود دیر متصل می شود. اما بالعکس اگر صمیمانه تر رفتار کنید براحتی با کارآموزانتان ارتباط برقرار کرده اید. اگر میبینید که افکار پریشانی دارند و دائم از بحث جدا می شوند از آنها سوال بپرسید. یک پرسش و پاسخ دوستانه. اینطور افکار آنها را در کنار خود نگه داشته اید.

توجه به نظرات: زمانی که فردی نظرش را اعلام میکند حتماً منتظر جواب آن است. حال این جواب می تواند مخالف باشد یا موافق. به نظرات و عقاید کارآموزان تان گوش دهید. سعی کنید در هر موضوعی از سلیقه شان جویا شوید. کاری کنید آنها به نظرات یکدیگر گوش دهند. با این کار در نظرشان متمایز خواهید شد.

ظاهری متناسب: شما تصویری را که از خود برای کارآموزانتان به نمایش میگذارید جدی بودن یا بی اهمیت بودن کلاس را برای آنها شرح میدهید. منظور این نیست که با کت و شلوار روبه روی صفحه نمایش قرار بگیرید. اما با یک رکابی راحتی هم نباید کلاس را برگزار کنید. سعی کنید به آنها نشان دهید که حضورشان در کلاس برای شما اهمیت دارد.

با این کار آنها خود به خود به شما توجه می کنند و در کلاس ها حاضر می شوند. این مسئله درباره محیط و فضایی که در آن هستید هم صدق میکند. هر چقدر محیط پیرامونتان ساکت تر و خلوت تر باشد به گرفتن بازخورد مناسب کمک می کند.

تداوم تعامل: در خارج از کلاس با کارآموزانتان در ارتباط باشید. این بستر می تواند در تلگرام، واتس آپ، اینستاگرام یا هر جای دیگری باشد. مهم این است که رابطه تان را با آنها قوی کنید. با این کار آنها احساس بهتری نسبت به شما دارند چرا که می توانند در هر جایی با شما ارتباط برقرار کنند. همینطور فاصله شما با آنها کمتر می شود و در نتیجه آموزش هایتان با نتایج مثبتی دنبال می شود.



یک استراتژی متناسب: تکلیف را با خودتان مشخص کنید. از کارآموز چه می خواهید؟ بعد از هر کلاس تمرینی داشته باشند؟ آموزش ها را جزئی تعریف میکنید یا کلی؟ نتیجه هر کلاس دقیقا چه چیزی است؟ شما با یک برنامه درست می توانید به تمام این سوالات پاسخ دهید. اگر برای هر کدام از آنها یک پاسخ قانع کننده داشته باشید پس شما یک مدرس با پتانسیل بالا هستید.